Làn sóng Al bùng nổ mạnh mẽ trong năm 2023

2023 đánh dấu AI không còn bó hẹp trong cộng đồng nhỏ, mà ứng dụng rộng khắp để phục vụ hàng triệu người Việt, từ viết văn đến tạo ảnh avatar.

OpenAI công bố ChatGPT có khả năng tạo sinh hoạt động dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và thực hiện cuộc trò chuyện như người thật vào cuối năm 2022 và bắt đầu bùng nổ đầu năm nay. Nhiều hãng công nghệ hàng đầu cũng giới thiệu những chatbot tương tự như Bard của Google, Bing Chat của Microsoft, Grok của xAI, hay Ernie Bot của Baidu vào đầu năm nay.

Sự xuất hiện của AI tạo sinh đã phá vỡ hình ảnh truyền thống về trợ lý trí tuệ nhân tạo tẻ nhạt và kém linh hoạt. Từ một công nghệ phức tạp, trí tuệ nhân tạo trở thành một công cụ trực quan, dễ tiếp cận. Theo báo cáo xu hướng tìm kiếm nổi bật tại Việt Nam năm 2023 của Google, AI đã trở thành chủ đề nóng, thu hút sự chú ý lớn do sự cạnh tranh giữa các công ty hàng đầu trong việc đưa ứng dụng AI tiếp cận người dùng. Những từ khóa như “lợi ích của AI”, “ngành học AI có gì”, hay “cách ứng dụng AI vào các lĩnh vực cụ thể” đã trở nên phổ biến trong các tìm kiếm trên Google.

Ngay từ tháng 1, khi OpenAI chưa hỗ trợ đăng ký tại Việt Nam, nhiều người đã tìm mọi cách để tạo hoặc mua tài khoản để trải nghiệm ChatGPT. Khả năng tiếp nhận, xử lý và diễn đạt nội dung dưới dạng văn bản của AI đã giúp người dùng thỏa sức sáng tạo.

Tại trường học, chatbot là công cụ hỗ trợ quan trọng của cả giáo viên và học sinh trong việc xử lý lượng lớn thông tin. Chỉ cần vài từ khóa gợi ý cho trí tuệ nhân tạo, lãnh đạo tổ chức và doanh nghiệp có thể dễ dàng chuẩn bị những bài phát biểu chất lượng trước nhân viên với văn phong phù hợp và ấn tượng.

Những nhà văn tại Việt Nam đã chia sẻ rằng họ đã sử dụng ChatGPT để biên soạn mục lục và tư duy đề tài. Mặc dù chưa thể tạo ra những câu chữ giàu cảm xúc như con người nhưng trí tuệ nhân tạo vẫn được đánh giá cao vì giúp tiết kiệm đáng kể thời gian lao động.

Ngoài ra, nhiều người còn dùng chatbot để tra cứu thông tin thay vì sử dụng các công cụ tìm kiếm như Google hay Bing Search. Có ý kiến cho rằng khả năng chuyển ngữ của AI tạo sinh có hiệu suất cao hơn so với các ứng dụng chuyên về dịch thuật. Điều này bởi vì thay vì dịch từng từ hay cụm từ, công cụ AI có khả năng hiểu ngữ cảnh trong bài viết, từ đó đưa ra cách diễn đạt đạt mượt mà và dễ hiểu nhất.

Đặc biệt, vào đầu năm 2023, cộng đồng mạng xã hội bất ngờ xôn xao trước bộ ảnh linh vật mèo khi nhiều người tưởng đây là tượng linh vật mèo chào năm mới ở tỉnh Ninh Thuận. Ngạc nhiên thay, sự thật là bức ảnh được tạo bằng công cụ Midjourney.

Tính đến năm 2022, xu hướng sử dụng phần mềm vẽ tranh AI chỉ tồn tại trong một số nhóm đam mê công nghệ. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của ChatGPT, loạt công cụ tạo ảnh đã được nâng cấp và thu hút một lượng lớn người dùng vào năm 2023. Chỉ với một vài câu lệnh đơn giản dưới dạng văn bản, bất kỳ ai cũng có thể đóng vai họa sĩ để sáng tạo theo nhiều phong cách khác nhau, từ thiết kế nội thất, thời trang đến việc vẽ truyện tranh mà không cần phải có năng khiếu mỹ thuật.

Điều đặc biệt là xu hướng AI tạo ảnh đã tạo ra một ngành nghề mới tại Việt Nam là kỹ sư ra lệnh (prompt engineer). Những người làm prompt không nhất thiết phải biết về code hay lập trình, nhưng họ cần có ngoại ngữ và khả năng diễn đạt xuất sắc để tương tác hiệu quả với các ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Kết hợp kiến thức chuyên ngành, kỹ sư prompt sẽ “dạy” AI hoàn thiện sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của từng lĩnh vực trong xã hội. Đồng thời, một số tổ chức cũng tận dụng AI tạo ảnh để tái tạo kiến trúc cổ, khôi phục tranh ảnh và tác phẩm nghệ thuật mang ý nghĩa lịch sử của người Việt bị xuống cấp theo thời gian.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo về nguy cơ của công cụ AI sinh ảnh và video vì có thể sẽ gây ra nguy cơ lừa đảo deepfake.