Ra mắt Trung tâm bản quyền số thuộc VDCA- một bước tiến mới trong việc bảo vệ bản quyền số trên môi trường mạng

Internet đã mang lại rất nhiều lợi ích cho các tác giả, chủ sở hữu bản quyền và người dùng. Tuy nhiên, môi trường Internet cũng tạo điều kiện cho việc vi phạm bản quyền được thực hiện dễ dàng với mức độ thiệt hại rất cao và đặt ra nhiều thách thức đối với việc bảo vệ bản quyền. Ngày 14/12 vừa qua tại Hà Nội, Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) đã tổ chức Lễ ra mắt Trung tâm Bảo vệ bản quyền số. Đây là cơ quan có mục tiêu bảo vệ tác quyền trên môi trường mạng trong bối cảnh tình trạng vi phạm bản quyền đang diễn ra đáng báo động.

Thành lập trung tâm bản quyền số

Ngày 24/7/2020, Chủ tịch VDCA đã ban hành Quyết định số 15 về việc thành lập Trung tâm bản quyền số, là trung tâm khoa học và công nghệ (KH&CN) trực thuộc VDCA. Trung tâm hoạt động trong lĩnh vực khai thác và bảo vệ về bản quyền nội dung số, truyền thông số và công nghệ số. Trung tâm đã được Bộ KH&CN cấp giấy phép hoạt động KH&CN số A2269 ngày 18/8/2020.

Trung tâm bản quyền số có giám đốc, các phó giám đốc và kế toán trưởng. Giám đốc là ông Hoàng Đình Trung, có phạm vi lắng nghe, dò quét 600 đầu báo, forum, blog, 90 triệu profile Facebook, 2 triệu trang fanpage và 3 triệu group trên mạng xã hội.

Phát biểu tại Lễ ra mắt, Chủ tịch VDCA Nguyễn Minh Hồng cho biết: “Trung tâm bản quyền số là tổ chức sự nghiệp KH&CN có nhiều chức năng, nhiệm vụ khác nhau, trong đó có 2 nhiệm vụ chính: Thứ nhất là bảo vệ bản quyền số trong các lĩnh vực báo chí, xuất bản, cũng như các tác phẩm văn học, nghệ thuật trong bối cảnh việc vi phạm bản quyền các lĩnh vực này đã rất phổ biến và cũng xâm hại đến lợi ích hợp pháp của những nhà sáng tạo nội dung ở trên mạng. Thứ hai là khai thác bản quyền số nhằm mục đích là phổ biến các sản phẩm số nhiều hơn tới các đối tượng khác nhau trên mạng, đồng thời cũng nhằm mang lại lợi ích chính đáng cho các nhà sáng tạo nội dung.

Đặc biệt Trung tâm Bản quyền số có các giải pháp công nghệ giúp cho các đối tác có sản phẩm cần bảo vệ có thể theo dõi tình trạng của sản phẩm theo thời gian thực, nó có bị vi phạm hay không và vi phạm bao nhiêu phần trăm. Công cụ này sẽ đưa ra các cảnh báo, từ đó giúp đối tác tiến hành ngăn chặn việc vi phạm. Trung tâm cũng giống như một công cụ giúp các cơ quan quản lý nhà nước thực hiện tốt chức năng giám sát và bảo vệ bản quyền.”

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng phát biểu trong buổi lễ: “Năm 2020 là năm chuyển đổi số quốc gia được xác định với 3 trụ cột chính là chính phủ số, xã hội số, kinh tế số, trong đó nền kinh tế số được biết đến là nền kinh tế không trọng lượng. Trong nền kinh tế số đó, giá trị của một tổ chức, doanh nghiệp (DN) không được xác định bằng tài sản hữu hình nữa mà thay vào đó dựa vào tài sản vô hình, chính là dữ liệu số và nội dung số mà DN đó sở hữu như Grab thì không sở hữu bất cứ chiếc xe vật lý nào. Youtube thì không sở hữu bất cứ một video vật lý nào”.

Theo Thứ trưởng, đây là những ví dụ cho thấy yêu cầu đặt ra trong việc bảo vệ bản quyền dữ liệu nội dung số là vấn đề sống còn của nền kinh tế số. Sự tồn vong của các cơ quan, tổ chức, DN ngày càng phụ thuộc vào khả năng bảo vệ các tài sản vô hình nhưng mang giá trị hết sức đặc biệt này. Bên cạnh đó, thì việc sao chép, định dạng lại các nội dung số còn có những hành vi như tiếp sóng, tái phát sóng sử dụng những biện pháp kỹ thuật nhằm vi phạm nội dung số vào cùng thời điểm phát sóng hoặc truyền hình trực tiếp các nội dung số này của chủ sở hữu.

Sự ra đời của Trung tâm bản quyền số thuộc VDCA là một bước tiến mới trong việc bảo vệ bản quyền số trên môi trường mạng

Theo thống kê của Trung tâm đo kiểm Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) chỉ trong 2 tháng cuối năm 2020 đã phát sinh mới 66 trang web vi phạm bản quyền trên lãnh thổ Việt Nam. Bộ TT&TT đã giao Cục PTTH&TTĐT triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả để hỗ trợ các đơn vị trong việc bảo vệ bản quyền nội dung số trên môi trường mạng.

Tuy nhiên, theo nhận định của Thứ trưởng những kết quả trên cũng chỉ là một phần rất là nhỏ trong khối lượng công việc khổng lồ mà cần phải thực hiện để bảo vệ bản quyền trong thế giới số, bởi lẽ không gian mạng ngày càng được mở rộng và việc tiếp cận Internet ngày càng phổ biến đối với tất cả mọi người. Thứ trưởng nhấn mạnh sự ra đời của Trung tâm bản quyền số thuộc VDCA là một bước tiến mới trong việc bảo vệ bản quyền số trên môi trường mạng, là hoạt động vô cùng thiết thực đối với các đơn vị sản xuất nội dung số.

Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, ông Hồ Quang Lợi nhận định: “Tôn trọng bản quyền và bảo vệ bản quyền là vấn đề pháp lý và đạo đức. Chúng ta đang sống trong thời đại truyền thông kỹ thuật số. Việc vi phạm bản quyền trên nhiều lĩnh vực đang diễn ra thường xuyên, liên tục, thường ngày ở tất cả các cấp. Bên cạnh việc cố ý vi phạm bản quyền thì nhiều người còn hiểu không đầy đủ về bản quyền nên họ vi phạm vô tư và hồn nhiên”.

Phó Chủ tịch Hồ Quang Lợi bày tỏ tin tưởng Trung tâm sẽ có khả năng giúp các đối tác bảo vệ tác quyền và khai thác các tác phẩm một cách đúng luật.

Cũng trong buổi lễ, Trung tâm Bản quyền số đã ký kết hợp đồng bảo vệ và khai thác bản quyền với Hội nhà văn, Kênh truyền hình VOV, báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng, Thời báo Văn học Nghệ thuật, Hội Thể thao Điện tử Giải trí.

Hy vọng rằng với các giải pháp mới, đột phá, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng của Bộ TT&TT và VDCA sẽ hỗ trợ thực hiện hiệu quả các quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ, bảo vệ bản quyền số trên môi trường Internet, góp phần tạo ra một không gian mạng quốc gia lành mạnh và công bằng, qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế số, kinh tế – xã hội của đất nước lên một tầm cao mới.