Apple đang đối mặt với hàng loạt thách thức nghiêm trọng trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo, khi không chỉ tụt lại phía sau về công nghệ mà còn mất đi những nhân sự chủ chốt. Gần đây nhất, Ruoming Pang – người đứng đầu nhóm phát triển mô hình AI nền tảng của Apple – đã rời công ty để đầu quân cho Meta, đánh dấu một biến động lớn trong nội bộ Apple.
Theo Bloomberg, Meta đã chi tới 200 triệu USD trong vài năm để thuyết phục Pang gia nhập nhóm phát triển trí tuệ siêu việt mới. Ông từng giữ vai trò quan trọng tại Apple từ năm 2021 sau khi rời Google DeepMind, chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn, đặc biệt là tối ưu hóa khả năng chạy trên thiết bị như iPhone.
Dưới sự chỉ đạo của Pang, Apple đã đạt một số thành tựu đáng kể, đặc biệt là trong chiến lược “AI trên thiết bị”. Tuy nhiên, nhiều mâu thuẫn nội bộ nảy sinh khi nhóm nghiên cứu đề xuất công khai mã nguồn mô hình AI để thu hút cộng đồng và đối tác nghiên cứu, nhưng lãnh đạo cấp cao – cụ thể là Craig Federighi – từ chối do lo ngại ảnh hưởng đến tính bảo mật và lợi thế cạnh tranh.
Ngoài ra, nội bộ Apple cũng đang trong quá trình tái cấu trúc sau những chậm trễ kéo dài trong việc nâng cấp trợ lý ảo Siri. Theo Bloomberg, CEO Tim Cook không còn tin tưởng hoàn toàn vào John Giannandrea – người đang dẫn dắt bộ phận AI – và đã giao việc cải tổ Siri cho Mike Rockwell, lãnh đạo của mảng Vision Pro. Điều này khiến Siri và nhóm phát triển mô hình AI chia về hai hướng khác nhau, làm gia tăng rạn nứt giữa nghiên cứu và triển khai sản phẩm.
Sau khi Pang ra đi, nhiều nhà nghiên cứu khác trong nhóm cũng bắt đầu tìm đến các công ty như OpenAI, Anthropic hay chính Meta. Một số đã rời đi, số khác đang cân nhắc các lời mời với mức đãi ngộ hấp dẫn. Đây được xem là thời điểm nhạy cảm, khi Apple vừa cần giữ vững nguồn lực vừa phải cạnh tranh khốc liệt với các đối thủ lớn.
Trong bối cảnh đó, Apple buộc phải sử dụng mô hình AI từ bên ngoài như ChatGPT, Claude hay Gemini để tích hợp vào Siri, cho thấy khả năng phát triển nội bộ còn hạn chế. Việc này phần nào gây thất vọng trong đội ngũ kỹ sư, vốn kỳ vọng công ty có thể tự xây dựng công nghệ AI cốt lõi.
Tại WWDC 2025 diễn ra hồi tháng 6, Apple chính thức công bố iOS 26 và Apple Intelligence nhưng cũng thừa nhận cần thêm thời gian để hoàn thiện. Sự kiện này không tạo được đột phá, khiến nhiều nhà phân tích cho rằng Apple vẫn quá thận trọng, thiếu sự táo bạo để bắt kịp làn sóng AI đang tăng tốc chóng mặt.
Hiện tại, giới chuyên môn vẫn chưa rõ Apple sẽ tập trung vào cạnh tranh trực tiếp với các mô hình như GPT-4, hay chọn hướng đi an toàn hơn với các công cụ tối ưu hóa cho phần cứng của riêng mình. Dù vừa tuyển dụng Zhifeng Chen – cựu kỹ sư Google – để thay thế vai trò của Pang, tương lai phát triển AI tại Apple vẫn đang bị đặt nhiều dấu hỏi.
Trong khi đó, các đối thủ lớn liên tục tăng tốc. Meta ra mắt Llama 4 và đẩy mạnh đầu tư cho Scale AI; Google chi hàng tỷ USD để mua lại công nghệ và đội ngũ tài năng từ các startup như Windsurf; OpenAI giới thiệu loạt mô hình mới như o3, o3-mini, o4-mini. Còn Apple, sau thời gian dài giữ kín lộ trình, đang đứng trước sức ép phải hành động nhanh chóng nếu không muốn bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua AI đang ngày càng nóng bỏng.
