Vào ngày 29/5, tờ New York Times (NYT) công bố họ đã đạt được một thỏa thuận kéo dài nhiều năm với Amazon, cho phép “gã khổng lồ công nghệ” này sử dụng các bài viết và nội dung biên tập của mình để tích hợp vào các sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI) như trợ lý ảo Alexa. Đây là lần đầu tiên New York Times ký kết thỏa thuận bản quyền liên quan đến công nghệ AI tạo sinh.
Theo thông báo, Amazon được phép truy cập và khai thác không chỉ nội dung từ các bài viết báo chí chính thống của NYT mà còn bao gồm các chuyên mục nấu ăn từ NYT Cooking và nội dung thể thao trên The Athletic. Tuy nhiên, chi tiết về mức chi phí trong thỏa thuận này không được tiết lộ công khai.
Thỏa thuận này cho phép Amazon sử dụng các đoạn trích ngắn, bản tóm tắt nội dung từ New York Times để hiển thị theo thời gian thực trên các sản phẩm và dịch vụ của hãng như Alexa. Bên cạnh đó, những dữ liệu này cũng sẽ được dùng để huấn luyện các mô hình AI nền tảng độc quyền của Amazon – một bước tiến lớn trong bối cảnh ngành công nghệ đang đẩy mạnh đầu tư vào việc cải thiện độ chính xác và khả năng hiểu ngữ cảnh của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs).
Trong khi các công ty AI lớn trên thế giới đang phải đối mặt với thách thức về việc thiếu hụt dữ liệu chất lượng cao để huấn luyện mô hình, đặc biệt là khi nguồn dữ liệu dễ tiếp cận đã cạn kiệt, thì các thỏa thuận như của NYT với Amazon được xem là giải pháp tiềm năng. Một số công ty như OpenAI – đơn vị đứng sau ChatGPT – cũng đang tìm kiếm cơ hội hợp tác với các đơn vị sở hữu dữ liệu độc quyền, cả từ nguồn công khai lẫn dữ liệu riêng tư.
Trước đó, vào năm 2023, chính New York Times từng đệ đơn kiện OpenAI và Microsoft, cáo buộc hai công ty này đã sử dụng hàng triệu bài báo của mình một cách trái phép để huấn luyện chatbot AI mà không có sự cho phép. Vụ kiện này gây tiếng vang lớn trong ngành, đặc biệt khi nó đặt ra vấn đề bản quyền nội dung trong kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo. Trong quý đầu tiên năm 2024, NYT đã ghi nhận khoản chi phí pháp lý trước thuế lên tới 4,4 triệu USD liên quan đến vụ kiện này.
Không chỉ riêng New York Times, một số cơ quan truyền thông lớn khác cũng đã chọn con đường hợp tác với các công ty công nghệ thay vì đưa nhau ra tòa. OpenAI đã ký các thỏa thuận tương tự với nhiều đơn vị truyền thông nổi tiếng như Financial Times, Axel Springer – công ty mẹ của Business Insider, báo Le Monde của Pháp, Prisa Media tại Tây Ban Nha và tạp chí Time của Mỹ. Mỗi thỏa thuận này đều nhằm đảm bảo quyền sử dụng nội dung một cách minh bạch và có kiểm soát, đồng thời mang lại lợi ích tài chính cho các bên liên quan.
Ngoài ra, Reuters – một trong những hãng thông tấn lớn nhất thế giới – cũng đã ký hợp đồng cấp phép nội dung với Meta Platforms (công ty mẹ của Facebook) vào năm 2024. Đây là động thái thể hiện xu hướng chung của các cơ quan báo chí trong việc chủ động nắm bắt làn sóng AI thay vì để công nghệ vượt ra khỏi tầm kiểm soát.
Theo ông Max Willens, nhà phân tích của Emarketer, thỏa thuận hợp tác với Amazon có thể mở ra cơ hội tiếp cận một lượng lớn độc giả tiềm năng chưa từng đăng ký báo NYT trước đây. “Đây là chiến lược mở rộng thị trường thông minh khi có thể tận dụng các nền tảng công nghệ để gia tăng sự hiện diện của thương hiệu NYT trong đời sống số của người tiêu dùng”, ông nói.
Trong thời gian gần đây, New York Times tiếp tục khẳng định vị thế hàng đầu trong lĩnh vực báo chí chất lượng khi giành được bốn giải Pulitzer danh giá. Bên cạnh đó, tờ báo này cũng đã thu hút được lượng người dùng đăng ký kỹ thuật số vượt kỳ vọng trong quý đầu năm 2024. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy nhờ mô hình gói dịch vụ linh hoạt và một chu kỳ tin tức hấp dẫn, thu hút sự chú ý của đông đảo độc giả toàn cầu.
Việc hợp tác với Amazon không chỉ giúp NYT duy trì vị thế tiên phong trong lĩnh vực truyền thông kỹ thuật số mà còn thể hiện sự chủ động đón đầu xu thế công nghệ. Trong một kỷ nguyên mà AI đang dần thay đổi cách con người tiếp cận và tiêu thụ thông tin, những thỏa thuận bản quyền minh bạch và đôi bên cùng có lợi như thế này sẽ ngày càng trở nên phổ biến. Đây cũng là một dấu mốc mới trong việc xây dựng hệ sinh thái nội dung chất lượng cao, phục vụ cả nhu cầu công nghệ và quyền lợi của giới làm báo.
