Nhà khoa học trưởng Ilya Sutskever là người đứng sau quyết định sa thải CEO OpenAI

Ilya Sutskever, nhà khoa học trưởng của OpenAI, được xem là nhân vật trung tâm tác động đến việc phế truất CEO Sam Altman.

Vào ngày 17/11 (sáng 18/11 theo giờ Hà Nội), CEO Sam Altman đã bị OpenAI sa thải thông qua nền tảng Google Meet. Chủ tịch Greg Brockman cũng bị loại khỏi HĐQT. Theo nguồn tin nội bộ, lý do của quyết định này là do Altman đang dẫn dắt OpenAI chệch khỏi sứ mệnh ban đầu của một tổ chức phi lợi nhuận.

Mặc dù cần một nguồn tài chính lớn để duy trì các mô hình ngôn ngữ lớn, Altman có tiếng nói chung với ban quản trị về tốc độ phát triển của Trí tuệ Nhân tạo Tổng quát (AGI), thương mại hóa sản phẩm và các biện pháp cần thiết để giảm thiểu tác động tiềm ẩn của AI.

Người được cho là đứng sau quyết định sa thải CEO là Ilya Sutskever, người đồng sáng lập và hiện là nhà khoa học trưởng của OpenAI. Sutskever, sinh năm 1985 ở Nga nhưng lớn lên tại Israel từ năm 5 tuổi. Ông học tại Đại học Mở Israel và sau đó chuyển đến Đại học Toronto. Ông lấy bằng cử nhân toán học năm 2005, bằng thạc sĩ năm 2007 và tiến sĩ về khoa học máy tính bốn năm sau đó.

Ngoài ra, Ilya Sutskever đã được dạy dỗ bởi Geoffrey Hinton, người tiên phong trong lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo. Họ đã tạo ra AlexNet năm 2012, một mạng lưới thần kinh nhân tạo tiên tiến. Sau đó, ông gia nhập Google Brain và đóng góp vào việc phát triển thuật toán Seq2seq, được sử dụng trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên.

Với những đóng góp đặc biệt, Ilya Sutskever đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của một nguyên lãnh đạo có uy tín trong lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo – Elon Musk. Tỷ phú người Mỹ đã từng cảnh báo về nguy cơ tiềm tàng mà AI có thể mang lại cho nhân loại. Ông cũng đã nhiều lần chỉ trích nhà đồng sáng lập Google Larry Page về sự thiếu quan tâm đối với an toàn AI, đặc biệt sau khi Google mua lại DeepMind vào năm 2014.

Sutskever rời khỏi Google vào năm 2015 để đồng sáng lập OpenAI – một tổ chức phi lợi nhuận sẽ đối đầu với Google trong lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo.

Tại OpenAI, Sutskever đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn như GPT-2, GPT-3 và mô hình chuyển văn bản thành ảnh DALL-E. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Technology Review, Sutskever nói rằng, mặc dù các mô hình hiện tại vẫn chưa đạt được kết quả như mong đợi nhưng với sự hứng thú của cộng đồng, ChatGPT đã mang lại cái nhìn thoáng qua về những tiến triển có thể xuất hiện trong tương lai.

Vào tháng 7, Sutskever đã thành lập một nhóm mới tại OpenAI nhằm kiểm soát AI “siêu trí tuệ” trong tương lai. Ông bày tỏ rằng hệ thống “siêu trí tuệ” đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết nhiều vấn đề của thế giới, nhưng cũng cảnh báo rằng nó “có thể dẫn đến sự mất quyền lực, thậm chí sự tuyệt chủng của loài người”.

Theo thông tin từ Bloomberg, sự thay đổi lãnh đạo tại OpenAI chủ yếu liên quan đến vấn đề an toàn AI. Ilya Sutskever không đồng ý với quan điểm của Sam Altman về tốc độ thương mại hóa sản phẩm AI. Việc loại bỏ những nhà lãnh đạo hướng theo xu hướng lợi nhuận được coi là “bước cần thiết để giảm thiểu tác động tiềm ẩn đối với cộng đồng”.

Các thành viên của HĐQT OpenAI, dẫn đầu bởi Sutskever, đã có cuộc tranh cãi quyết liệt về tham vọng kinh doanh của Altman trước khi đưa ra quyết định loại bỏ ông khỏi vị trí CEO. Sam Altman đã huy động nguồn vốn hàng chục tỷ USD từ các quỹ đầu tư ở Trung Đông để xây dựng một công ty khởi nghiệp chuyên về chip AI, cạnh tranh với Nvidia. Ngoài ra, ông đã tiếp xúc với Chủ tịch SoftBank, Masayoshi Son, để thuyết phục đầu tư hàng tỷ USD vào dự án thiết bị AI sắp ra mắt, hợp tác với cựu giám đốc thiết kế của Apple, Jony Ive.

Khi xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, Ilya Sutskever thường đề cập đến tiềm năng của Trí tuệ Nhân tạo. “Trí tuệ nhân tạo là một điều tuyệt vời. Nó sẽ giải quyết nhiều vấn đề mà chúng ta đang đối mặt như thất nghiệp, bệnh tật và nghèo đói,” ông chia sẻ với Guardian vào đầu tháng 11. “Tuy nhiên, Trí tuệ Nhân tạo cũng mang đến những thách thức mới: tin giả sẽ tồi tệ hơn gấp triệu lần, các cuộc tấn công mạng trở nên cực đoan hơn. Chúng ta sẽ có vũ khí AI hoàn toàn tự động”.

Sau khi Sam Altman bị sa thải khỏi vị trí CEO, OpenAI đã tổ chức một cuộc họp nội bộ, theo thông tin từ The Information. Trong buổi họp đó, ít nhất hai nhân viên đã đặt câu hỏi cho Sutskever về việc liệu đây có phải là một “cuộc đảo chính” hay “sự tiếp quản thù địch”.