Công nghệ VAR tại Euro 2024 được bổ sung AI

VAR tại Euro 2024 được bổ sung AI, giúp theo dõi bất kỳ chuyển động nhỏ nào của bóng và cầu thủ với thời gian xử lý nhanh gấp đôi so với ở World Cup 2022.

Kể từ khi được chính thức áp dụng vào năm 2016, công nghệ video hỗ trợ trọng tài (VAR) đã gây ra nhiều bàn cãi. Sự thiếu nhất quán trong cách các trọng tài sử dụng công nghệ và thời gian đưa ra quyết định đã gây ra nhiều sự bất mãn. Giải Ngoại hạng Anh đã tổ chức một cuộc bỏ phiếu vào đầu tháng này để loại bỏ VAR, mặc dù cuối cùng tỷ lệ ủng hộ vẫn là 19/1.

Tại Euro 2024, VAR được sử dụng trong tất cả các trận đấu. Tuy nhiên, so với World Cup 2022 tại Qatar, VAR tại Euro 2024 đã được nâng cấp mạnh mẽ với khả năng phân tích chính xác hơn nhờ vào trí tuệ nhân tạo.

“Khả năng quan sát một trận đấu của AI đang trở nên tiên tiến hơn bao giờ hết. Công cụ này như một sinh vật có tri giác đang làm việc cùng với con người,” John Eric Goff, nhà nghiên cứu vật lý thể thao tại Đại học Lynchburg chia sẻ với tạp chí Nature.

Theo ông, AI trong VAR được áp dụng tại Euro 2024 là sự kết hợp giữa các thuật toán và máy móc có khả năng xử lý nhanh chóng lượng dữ liệu lớn mà trọng tài thông thường không thể nhận biết. Dữ liệu này được thu thập từ 10 camera được đặt khắp nơi dưới mái che sân vận động, có thể quan sát 29 vị trí trên cơ thể mỗi cầu thủ.

Như vậy, với 22 cầu thủ trên sân thì có hơn 600 điểm chuyển động. Cứ 50 lần mỗi giây, những dữ liệu này sẽ được đưa vào máy tính. “Về cơ bản, tất cả các camera này có thể cho bạn biết vị trí của cầu thủ trên sân, vị trí của quả bóng và tốc độ của bóng, cầu thủ cũng như các bộ phận cơ thể của họ đang chuyển động theo thời gian thực”, Goff giải thích.

Quả bóng sử dụng tại Euro 2024 cũng có cấu tạo đặc biệt, ứng dụng công nghệ FussBallLiebe của Adidas. AI sẽ gửi dữ liệu từ quả bóng đến các trọng tài theo thời gian thực để hỗ trợ quá trình ra quyết định nhanh hơn cũng như giúp trọng tài VAR xác định từng cú chạm bóng.

“Đây là một trong những quả bóng có thiết kế tiên tiến và công nghệ cao cấp nhất trong lịch sử bóng đá”, Give Me Sport nhận xét.

Bên trong quả bóng có một cảm biến nhỏ nằm ở trung tâm được kết nối bằng dây với lớp vỏ để ghi lại vị trí của quả bóng và chuyển động của nó. Công cụ này có khả năng truyền dữ liệu nhanh gấp 10 lần so với camera được sử dụng trong sân vận động.

Dữ liệu từ chip kết hợp với kết xuất từ camera để xác định vị trí quả bóng so với người chơi, nhận biết thời gian và điểm tiếp xúc chính xác khi bóng nhận được xung lực từ một cú đá hoặc từ tay của cầu thủ. Điều này giúp trọng tài xác định bàn thắng thuộc về ai hay bóng có chạm tay không.

Một trong những ứng dụng chính của VAR là công nghệ xác định việt vị bán tự động. AI hiển thị 29 điểm dữ liệu thu thập trên mỗi cầu thủ theo không gian ba chiều, kết hợp thuật toán cho cấu trúc xương, xem xét vị trí của một bộ phận cơ thể nhất định trên mặt phẳng thể hiện lỗi việt vị. Nếu một trong 29 điểm vượt giới hạn, người đó được xác định là vi phạm.

AI có thể đưa ra quyết định tổng thể một cách nhanh chóng. VAR tại World Cup 2022 mất trung bình 70 giây để xác định lỗi việt vị nhưng công nghệ mới xử lý dưới nửa phút. Vì vậy, trọng tài sẽ có thể ra quyết định nhanh hơn.

Tuy nhiên, thực tế, camera có thể chưa đủ bao quát để theo dõi toàn bộ hành động của cầu thủ. Thuật toán được sử dụng để dựng hình ảnh 3D của cầu thủ cũng chưa hoàn toàn chính xác bởi 29 điểm không đại diện cho tất cả điểm trên cơ thể cầu thủ. Sai sót được cho là rất nhỏ, dưới 0,5 cm.

Ngoài ra, một hạn chế khác là vị trí chạm bóng. Chip trong bóng có thể xác định việc đã bị chạm, nhưng không thể biết là bằng tay, đầu hay bộ phận khác, buộc trọng tài phải xem lại tình huống.

“Dù AI đang giúp VAR hoàn thiện hơn, tôi không nghĩ chúng ta sẽ có robot trọng tài trong tương lai gần,” Goff nhận xét. “Những việc như xác định lỗi, phạt thẻ và các quyết định khác vẫn cần đến con người.”