Mỹ đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng về khả năng chi trả nhà ở

Trong cuộc đua vào Nhà Trắng, giá nhà ngày càng cao là vấn đề đau đầu cho cả ông Biden và ứng viên tiềm năng đảng Cộng hòa Donald Trump.

Chỉ số Giá nhà Quốc gia do S&P tính toán tại Mỹ vào tháng 12/2023 đã tăng 5,5% so với cùng kỳ và tăng 5% so với tháng 11. Đây được xem là mức tăng cao nhất kể từ tháng 12/2022. Brian Luke, Trưởng bộ phận hàng hóa, tài sản thực và kỹ thuật số tại S&P Dow Jones Indices, cũng cho biết rằng giá nhà ở Mỹ đang đối mặt với những trở ngại trong quý IV/2023.

“Mức tăng giá nhà trong năm 2023 có thể đã vượt qua mức tăng trung bình trong vòng 35 năm qua”, ông nhận định.

Mỹ đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng về khả năng chi trả nhà ở. Điều này là do sự thiếu hụt nguồn cung nhà trong bối cảnh dân số gia tăng nhanh chóng. Theo AP, sự khan hiếm nguồn cung đã đánh vào giấc mơ sở hữu nhà của người Mỹ, giảm bớt cam kết của Tổng thống Joe Biden về sức khỏe của nền kinh tế Mỹ.

Theo một phân tích của Đại học Harvard, sự thiếu hụt nhà ở đã dẫn đến việc tăng giá bán khiến người thuê phải chi ra một phần thu nhập quá lớn cho chỗ ở của mình. Điều này cũng làm tăng gấp đôi lãi suất vay thế chấp trung bình.

Shaun Donovan, cựu thư ký Phát triển Nhà ở và Đô thị , cho biết: “Thách thức về khả năng chi trả cho chỗ ở là một trong những vấn đề tồi tệ nhất mà tôi từng thấy trong sự nghiệp của mình.”

Giá nhà đã vượt xa khả năng mua của nhiều gia đình ở các khu vực truyền thống do đảng Dân chủ kiểm soát như New York và San Francisco. Thậm chí, các bang thuộc đảng Cộng hòa như Boise, Idaho, cũng đang phải vật lộn vì giá nhà tăng cao. “Vấn đề này không chỉ diễn ra ở một số vùng lãnh thổ cụ thể. Nó đang thay đổi bản chất của cả một nền chính trị”, Donovan nhấn mạnh.

Mark Zandi, Kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics, cho rằng kết quả của cuộc bầu cử tháng 11 có thể bị ảnh hưởng bởi xu hướng lãi suất vay thế chấp mua nhà. Lãi suất trung bình hiện đang ở mức khoảng 6,74%. Theo Zandi, nếu lãi suất giảm xuống gần 6%, tỷ lệ chiến thắng của Biden có thể tăng lên. Ngược lại, nếu lên đến 8%, Trump sẽ có ưu thế.

Chuyên gia của Moody’s Analytics cũng nhấn mạnh rằng trong bối cảnh cuộc khủng hoảng về khả năng chi trả nhà ở hiện nay, lãi suất cao hơn sẽ khiến việc sở hữu một căn nhà nằm ngoài tầm với của hầu hết người mua nhà lần đầu.

“Vì quyền sở hữu nhà là một phần quan trọng trong giấc mơ của người Mỹ nên nếu điều này không thể thành hiện thực thì sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến nhận thức của cử tri về nền kinh tế,” Kinh tế trưởng Zandi nhấn mạnh.

Theo công ty thế chấp Freddie Mac, trong những năm 2018-2020, khi Tổng thống Trump đang nắm quyền, tình trạng thiếu nhà ở trên toàn quốc đã tăng 52%. Kể từ khi Tổng thống Biden nhậm chức, ông cũng đã thừa nhận rằng nhiều người đang gặp khó khăn để sở hữu một căn nhà.

Ông Biden muốn chi tiền để xây dựng thêm 2 triệu căn nhà cũng như đề xuất một ưu đãi thuế lên đến 10.000 USD cho mỗi người mua nhà. “Điểm mấu chốt là chúng ta cần phải xây dựng thêm. Đó là cách giảm chi phí,” ông Biden nhấn mạnh trong bài phát biểu của mình vào hôm thứ Hai (ngày 11/3).

Tuy nhiên, việc tìm ra giải pháp cho vấn đề này không phải là điều dễ dàng. Xây dựng thêm nhà thì cần phải thực hiện các quy định mới của các cơ quan chính phủ địa phương. Mặc dù chính quyền liên bang đang cố gắng khuyến khích sự thay đổi trong quy hoạch đô thị nhưng quyết định cuối cùng nằm ngoài tầm kiểm soát của Nhà Trắng.

Daryl Fairweather, Kinh tế trưởng của công ty môi giới Redfin, đã chia sẻ rằng ngay cả khi thu nhập tăng, nền kinh tế phát triển và lạm phát giảm, người dân vẫn gặp khó khăn trong việc mua nhà. “Đây là một vấn đề mà Biden phải đối mặt và ông không thể giải quyết một mình,” bà nói.

Mặc dù đã có thỏa thuận lưỡng đảng về việc phải xây thêm nhà nhưng vẫn chưa có kế hoạch nào được Hạ viện và Thượng viện thông qua. Ông Biden đã đề xuất hỗ trợ nhà ở trong suốt thời gian làm Tổng thống nhưng chưa bao giờ đạt được thỏa thuận.

“Nếu Quốc hội thông qua một số khoản đầu tư mà tổng thống đã kêu gọi từ khi ông bắt đầu nắm quyền và thực hiện từ ba năm trước thì chúng ta đã có những căn hộ giá phải chăng bổ sung vào thị trường nhà ở,” Daniel Hornung, Phó giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng, nhận định.